Gebruikersparticipatie - Context

Inhoud

1. Context project
2. Vlaamse partners
3. Transnationale partners
4. Eindproducten
5. Interessante links

1. Context

Het project ‘A Generalistic Approach to Social Work – GA2SW’ werd opgestart om een ant-woord te bieden op de vele vragen van professionals om de leefsituatie en noden van hun cliënten beter te leren kennen. Na het project ‘Generalistisch Werkt’ bleek die nood groot bij veel organisaties. Naast een aanbod van interactieve vorming leek het sterker inzetten op gebruikersparticipatie een uitgelezen manier om zicht te krijgen op wat cliënten vragen en nodig hebben.

De doelstelling van het ESF-project lag in het ontwikkelen en uitproberen van interventies van gebruikersparticipatie via uitwisseling met Vlaamse en transnationale partners en ex-perimenteren in proeftuinen. In drie proeftuinen werd samengewerkt tussen verschillen-de sociale organisaties die gericht zijn op arbeidstrajectbegeleiding: emino Team Mechelen, Kopa Antwerpen vzw en Casa/Activering De Link (zie verder). (Job)coaches uit de 3 organi-saties werkten in hun team verschillende acties rond gebruikersparticipatie uit. Zij werden hierbij ondersteund door ervaringsdeskundigen vanuit de vereniging waar mensen in ar-moede het woord nemen, Recht-Op. Deze ervaringsdeskundigen hebben zich laten on-derdompelen in de diverse werkingen om de jobcoaches en hun aanpak te leren kennen en gericht feedback en ondersteuning te kunnen geven om zo gebruikersparticipatie te helpen introduceren en implementeren. De ervaringsdeskundigen van Recht-Op doorlie-pen ook een training. Het was nodig om hun ervaringen met participatie te kunnen be-noemen in eenzelfde taal als de professionals in de proeftuinen. Participatie veronderstelt gelijkwaardigheid. Dezelfde taal en begrippen hanteren is een voorwaarde om tot gelijk-waardigheid te komen. Ze volgden bovendien een traject om te kunnen optreden als coach.

Tijdens het project werd een intensieve uitwisseling georganiseerd met partners uit Zwe-den, Finland en Nederland (zie verder). Bij de kick-off van het project waren ook organisa-ties uit Litouwen en Duitsland betrokken.

Aan het project was een actieonderzoek verbonden. We hanteerden een brede kijk op evaluatieonderzoek. Dat wil zeggen dat we kijken naar wat werkt voor wie in welke om-standigheden en waarom. Om die vraag te kunnen beantwoorden werken we met het CAIMeR-model. We bestuderen de context, betrokken actoren en interventies van gebrui-kersparticipatie. Zo proberen we te achterhalen welke mechanismen helpen verklaren tot welke resultaten die interventies leiden.

Het resultaat van het project zijn een stappenplan en sleutels om tot gebruikersparticipatie te komen. Die zijn uitgebreid beschreven in een draaiboek en een wetenschappelijk rap-port. Een korte versie is te vinden op (link) stappenplan en (link) sleutels.

2. Vlaamse Partners

Emino heeft 21 locaties in Vlaanderen waar jobcoaches laagdrempelig kunnen aanwezig zijn voor werkzoekenden + werkenden en regionaal kunnen netwerken met werkgevers. De vzw streeft ernaar om mensen met een arbeidsbeperking, gezondheidsproblemen of andere kansengroepen duurzaam te laten deelnemen aan de arbeidsmarkt en dit via een ondersteuning op maat.

www.emino.be

Kopa staat voor Kans Op Arbeid, vertrekkend vanuit hun eigen kwaliteiten én behoeften werkt Kopa Antwerpen vzw aan de zelfredzaamheid van kansengroepen op de arbeidsmarkt. Kopa biedt: job en taalcoaching op de werkvloer, arbeidsmarktgerichte opleidingen, coaching van werkzoekenden richting job, en taalondersteuning aan werkgevers.

www.kopa.be

Coöperatief samenwerkingsverband (CASA) - Weerwerk /CAW Antwerpen/De Link/emino : emino Antwerpen, Weerwerk Activering, De Link en CAW Antwerpen (CAW-Travant) hebben de ambitie om een coöperatief model vorm te geven. Aan de hand van een proefproject beogen de partners de uitwerking van een coöperatief model voor arbeidszorg te Antwerpen op basis van solidariteit.

Recht-Op is een vereniging waar armen het woord nemen. Samen met mensen in armoede werken we pro-jectmatig aan toegankelijke grondrechten en een samenleving zonder uitsluiting. Participatie is de rode draad in alle activiteiten.

www.recht-op.be

CRESC (UA) is een onderzoekscentrum dat zich richt op sociologisch onderzoek naar milieu en sociale verande-ring, in de stedelijke context en in de ruimere leefomgeving. Dynamieken van in- en uitsluiting, nieuwe vormen van solidariteit en burgerschap in superdiversiteit, sociaal werk, governance van transities en risicobeheersing en de rol van wetenschap, kennis en cultuur in sociale en milieuver-andering behoren tot de kern van het onderzoek.

CRESC (UA)

3. Transnationale partners

Hogeschool Amsterdam (Nederland)

Universiteit Lund (Zweden)

The Centre of Expertise on Social Welfare in South-East Finland - Socom (Finland)

Arbeit und Leben (Duitsland) http://www.aulnrw.de/en/about-us/

Social Innovation Community - SIC – (Litouwen)

4. Eindproducten project GA2SW

Aan het project GA³SW was een actie- en evaluatieonderzoek naar het introductie- en implemen-tatieproces van gebruikersparticipatie in de proeftuinen verbonden - SLEUTELS TOT GEBRUIKERS-PARTICIPATIE

• In het onderzoeksrapport vind je een beschrijving van het opzet van het onderzoek, een li-teratuurstudie en de resultaten van de acties in de proeftuinen. Deze worden eveneens kort beschreven in een wetenschappelijk artikel.
• In het draaiboek ligt de nadruk op het stappenplan om tot gebruikersparticipatie te komen en sleutels die nodig zijn om tot participatie te komen.
• KEYS TO USER PARTICIPATION Action- and evaluation research into the introduction- and implementation process of userparticipation in field experiments in the GA²SW project: summary.
• Interview with Sylvie Van Dam - researcher
• Can you define user participation for us?
• Can you tell us a bit more about your research design?
• What did you learn about user participation during the process of your research?
• If you want to convince social workers, the management of an organization or a policy-maker to start with the process of user participation. What would you tell them, as in a short pitch?

5. Interessante Links

Handboek generalistisch werkt

Hoe combineer je de sterktes van het generalistisch sociaal werk met de sterktes van het specialis-tisch sociaal werk? De auteurs voerden een actieonderzoek waarbij ze inzetten op de ontwikkeling en implementatie van een generalistische werkwijze binnen specialistische diensten. Op die ma-nier ontwikkelden ze een generalistische begeleidingsmethodiek die sociaal werkers van specialis-tische organisaties ondersteunt bij de begeleiding van cliënten uit kansengroepen. Het is een be-nadering om hulpverlening aan mensen in armoede aan te pakken samen met henzelf en dat in vrijwel alle contexten waar hulpverleners en mensen in armoede elkaar ontmoeten.

Download handboek generalistisch werkt

Werkboek gebruikersparticipatie

Het ‘Werkboek gebruikersparticipatie’ is ontwikkeld in opdracht van het provinciebestuur Oost-Vlaanderen (2013). Het document biedt overzichtelijke informatie over verschillende vormen van gebruikersparticipatie en daarbij worden telkens praktijkvoorbeelden gegeven.

Download Werkboek gebruikersparticipatie

Van klager tot drager

Een dossier van Recht-Op uit 2004 over gebruikersparticipatie. Het document bestaat uit twee de-len. In het eerste deel beschrijven ze het onderzoeksproces dat doorlopen werd binnen de inte-grale jeugdhulp met de ‘projectgroep’ ‘de kids en wij’. Er wordt informatie gegeven over aan-dachtspunten, werkinstrumenten en veranderingsvoorstellen m.b.t. beleidsparticipatie. In het tweede deel beschrijven ze de werkwijze binnen Recht-Op. De methode die voornamelijk naar voor komt is het opzetten van: taakgerichte groepen

Download Van klager tot drager

Inspiratieboek Gebruikersparticipatie - Mensen in armoede participeren

Met dit inspiratieboek roept Recht-Op om aan de slag te gaan met participatie. In deel 3 wordt een praktijkvoorbeeld in het huis van het kind beschreven.

Download Inspiratieboek Gebruikersparticipatie - Mensen in armoede participeren

Participatiehefboom

Participatie aan het lokaal sociaal beleid van groepen met minder behartigde belangen

Tweedelig boek van Samenlevingsopbouw Vlaanderen (2005) voor lokale besturen en derde acto-ren om participatie aan het lokaal beleid te organiseren. In het 1ste deel staan 10 ‘beklijvende par-ticipatieprocessen’. In het 2de deel vind je 21 handvatten voor participatieactiviteiten op te zetten.

Deel 1: Methodes

Deel 2: Handvaten

Over de Zulle: Participatie van kansengroepen aan het beleid van stad Roeselare

Een initiatief vanuit de stad Roeselare (2009). Een denkkader en praktische aanbevelingen voor participatie met kansengroepen. In dit document wordt er ook nadruk gelegd op een passende houding van/voor begeleiders! Het document biedt tekst en uitleg over belangrijke principes of aandachtspunten om aan participatie te doen met kansengroepen.

Over de Zulle: Participatie van kansengroepen aan het beleid van stad Roeselare

Participation Models: Citizens, Youth, Online

Een dertigtal fiches met informatie en methodes van gebruikersparticipatie (2013). De focus ligt vaak op jongerenparticipatie, maar het gaat veel breder.

Participation Models: Citizens, Youth, Online